Do bardziej znanych posągów w Polsce możemy zaliczyć pomnik Tadeusza Kościuszki w Warszawie, Jana Pawła II w Toruniu, Stanisława Moniuszki w Katowicach czy pomnik Adama Mickiewicza w Krakowie. Popiersia. Popiersie to rodzaj pomnika przedstawiający półpostać, przedstawiony w ujęciu do ramion. Najczęściej ten model wykorzystywało Miejscem najlepiej w Mielcu kojarzonym ze świętem 11 listopada jest charakterystyczny pomnik Jana Kilińskiego, bardziej znany mielczanom jako pomnik Wolności. To tutaj odbywają się zazwyczaj główne uroczystości związane ze świętami narodowymi, a szczególnie z rocznicą odzyskania niepodległości. - korso.pl Ulica Podwale w Warszawie. Położenie na mapie województwa mazowieckiego. Ulica Podwale w Warszawie. 52°14′53,6″N 21°00′37,0″E. / 52,248222 21,010278. Multimedia w Wikimedia Commons. Ulica w 1916. Ulica Podwale przy Kilińskiego, pierwszy budynek z lewej – oficyna pałacu Raczyńskich (nr 23) cash. Pomnik Jana Kilińskiegow Warszawie Państwo Polska Województwo mazowieckie Miejscowość Warszawa Miejsce ul. Podwale Typ pomnika posąg na cokole Projektant Stanisław Jackowski Całkowita wysokość 8 m Data odsłonięcia 19 kwietnia 193615 listopada 1959 Ważniejsze przebudowy 1942, 1945 Położenie na mapie Warszawy Położenie na mapie Polski Położenie na mapie województwa mazowieckiego 52°14′53,6″N 21°00′39,1″E/52,248222 21,010861 Multimedia w Wikimedia Commons Pomnik Jana Kilińskiego – monument upamiętniający Jana Kilińskiego znajdujący się przy ul. Podwale w Warszawie. Historia[edytuj | edytuj kod] Pomnik powstał według projektu Stanisława Jackowskiego, a odlany został w 1935 w zakładzie Braci Łopieńskich[1]. Składał się z rzeźby wykonanej z brązu o wysokości 4 metrów oraz granitowego cokołu o wysokości 3 metrów. Artysta przedstawił Jan Kilińskiego ruszającego do szturmu, w płaszczu, z wysoko podniesioną szablą i z pistoletem za pasem. Na cokole umieszczono napis: „JANOWI KILIŃSKIEMU WODZOWI LUDU STOLICY ROKU 1794. RODACY R. 1934”[2]. Cokół został wykonany przez firmę kamieniarską Jana Fedorowicza z granitu finlandzkiego pochodzącego z rozebranego soboru św. Aleksandra Newskiego na placu Saskim[3]. Na frontonie cokołu umieszczono płytę-płaskorzeźbę autorstwa Walentego Smyczyńskiego Kiliński prowadzący powstańców przez pl. Zamkowy. Monument odsłonięto na placu Krasińskich w 30. rocznicę powołania Warszawskiej Izby Rzemieślniczej, 19 kwietnia 1936, w obecności Ignacego Mościckiego. Po zakończeniu uroczystości ulicami Warszawy przeszedł uroczysty pochód przedstawicieli wszystkich cechów warszawskich, z których każdy niósł symbol swego zawodu. W marcu 1942 monument został zdemontowany na polecenie Niemców w odwecie za zdjęcie przez Aleksego Dawidowskiego 11 lutego 1942 niemieckojęzycznej tablicy z pomnika Mikołaja Kopernika. Pierwotnie pomnik miał zostać zniszczony, jednak dzięki staraniom Stanisława Lorentza udało się uzyskać u władz niemieckich zmianę tej decyzji[4]. Pomnik złożono w magazynach Muzeum Narodowego, a na jego murze pojawił się namalowany przez Dawidowskiego napis: Jam tu ludu W-wy. – Kiliński Jan!. Pojawiły się też ogłoszenia „podpisane” przez samego Kopernika: W odwecie za zniszczenie pomnika Kilińskiego zarządzam przedłużenie zimy o 6 tygodni. Jak się okazało, zima tego roku była wyjątkowo długa[5]. Posąg doczekał wyzwolenia Warszawy w styczniu 1945 w piwnicach Muzeum Narodowego. Był jednym z nielicznych warszawskich pomników, które nie zostały zniszczone w czasie II wojny światowej[6]. Konieczne było jednak dorobienie brakującej szabli oraz naprawienie mniejszych uszkodzeń, stłuczenia powierzchni prawego kolana oraz obu dłoni Kilińskiego. Prace te wykonała w 1946 pracownia „Bracia Łopieńscy”[7]. Monument jako jeden z pierwszych warszawskich pomników stanął w alei 3 Maja naprzeciwko gmachu Muzeum Narodowego. 1 września 1946 został przeniesiony z powrotem na plac Krasińskich[8]. 15 listopada 1959 pomnik po raz kolejny został przeniesiony i odsłonięty w nowym miejscu − przy ul. Podwale, w pobliżu wylotu ul. Piekarskiej[9]. Nowy granitowy cokół ufundowali rzemieślnicy warszawscy, co upamiętnia napis wykuty na pomniku. Nie wmurowano jednak ponownie płyty Walentego Smyczyńskiego; została ona przekazana do Muzeum Historycznego Warszawy[1]. Lokalizacja monumentu uzasadnione jest tym, że w jego pobliżu znajdowała się siedziba ambasadora rosyjskiego w czasie insurekcji kościuszkowskiej. Jan Kiliński dowodził szturmem mieszkańców Starego Miasta na tę rezydencję 17 kwietnia 1794[10]. W latach 1993–1994 monument został poddany gruntownej renowacji, dzięki której wzmocniono jego osłabiony fundament i wyprostowano cokół odchylony od pionu o 12 stopni[11]. Galeria[edytuj | edytuj kod] Monument w pierwotnej lokalizacji, z widoczną płaskorzeźbą Walentego Smyczyńskiego Demontaż monumentu na polecenie Niemców w 1942 Pomnik umieszczony po wojnie ponownie na placu Krasińskich Inskrypcja na obecnym cokole Przypisy[edytuj | edytuj kod] ↑ a b Małgorzata Dubrowska, Andrzej Sołtan: Brązownictwo warszawskie w XIX i XX wieku. Od Norblina do Łopieńskich. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1999, s. 140. ISBN 83-7181-084-9. ↑ Pomnik Jana Kilińskiego, na stronie [dostęp 2012-04-15]. ↑ Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", 1990, s. 33. ISBN 83-7005-211-8. ↑ Henryk Pawłowicz: Okupacyjne dzieje samorządu Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 121–122. ↑ Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 322. ISBN 978-83-240-10578. OCLC 938718461. (pol.) ↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 18. ISBN 83-88973-59-2. ↑ Tadeusz Łopieński: Okruchy brązu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 283–284. ISBN 83-01-03127-1. ↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 93–94. ISBN 83-88973-59-2. ↑ Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4. ↑ Pomnik Jana Kilińskiego, na stronie [dostęp 2012-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-16)]. ↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 94. ISBN 83-88973-59-2. Bibliografia[edytuj | edytuj kod] Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", 1990, s. 32-34. ISBN 83-7005-211-8. Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod] Pomnik Jana Kilińskiego na portalu Insurekcja warszawska już w kilkanaście lat później stała się potężnym symbolem, a jej przywódców uznano za bohaterów narodowych. Legenda Kilińskiego Choć w istocie trudno jest oszacować faktyczny wpływ Jana Kilińskiego na losy powstania przeciwko garnizonowi rosyjskiemu, jego pogrzeb w 1819 przerodził się w manifestację patriotyczną, a jego postać stała się symbolem oporu ludu polskiego przeciwko najeźdźcom. Walnie przyczyniły się do tego, wydane po raz pierwszy w 1829 roku, pamiętniki[1]. Wprawdzie przez historyków uznawane są one za mało wiarygodne[2], niemniej zdobyły w XIX wieku niezwykłą popularność. W wydanie wspomnień Kilińskiego zaangażowani byli Julian Ursyn Niemcewicz, Józef Ignacy Kraszewski, Aleksander Kraushar[3]. W owym stuleciu stały się one swoistym bestsellerem: należały do najpoczytniejszych pozycji wydawniczych na polskim rynku (obok pamiętników Jana Chryzostoma Paska i Jędrzeja Kitowicza), doczekały się przed 1918 przynajmniej trzynastu wydań i wielu wznowień[4]. Popularność legendzie Kilińskiego przyniósł także poświęcony jego postaci niezwykle popularny poemat literacki Wincentego Pola[5][6]. Już w czasie powstania listopadowego Kiliński stał się symbolem "człowieka z ludu", reprezentanta warstw niższych, walczącego o wolność ojczyzny[7], stąd jego popularność, zwłaszcza wśród lewicowych bądź ludowych w charakterze organizacji społecznych, branżowych czy politycznych[8]. W krótkim czasie Kiliński stał się nie tylko symbolem insurekcji warszawskiej czy kościuszkowskiej, ale i całej epoki: jego nazwisko wymieniano wśród największych polskich bohaterów przełomu XVIII i XIX wieku: Kazimierza Pułaskiego, Jana Henryka Dąbrowskiego, księcia Józefa Poniatowskiego czy wreszcie samego Kościuszki[9]. Kiliński doczekał się także dziesiątek poświęconych sobie dzieł sztuki, portretów, obrazów, dramatów scenicznych, zbiorów poezji i powieści. W większości z nich insurekcja przedstawiana jest jednak nie jako operacja militarna przeprowadzona głównie siłami regularnego wojska, a jako zryw cywilnych mieszkańców stolicy Rzeczypospolitej, wiedzionych na barykady przez Kilińskiego właśnie. Przykładem takiej twórczości są dramaty Gustawa Fiszera[10], Michała Bałuckiego[11], Artura Oppmana[12], Marii Gerson-Dąbrowskiej[13] czy Włodzimierza Słobodnika[14][15], powieści historyczne[16][17][18], monografie[19], pieśni[20], ale także popularne wydania biografii bohaterów narodowych skierowane do młodszych czytelników[21][22][23]. W roli jednego z najważniejszych organizatorów powstania osadził go również Władysław Reymont w trzecim tomie swojej powieści Rok 1794, jednak w opisie samych walk pojawia się on raczej jako dowódca jednego z oddziałów, a nie przywódca całości walk, którym w istocie nie był. Mimo to kilkukrotnie wydano trzeci tom powieści wraz z pamiętnikami Kilińskiego[24][25]. W 1919 okazją do przypomnienia insurekcji w Warszawie były, organizowane hucznie w całej Polsce, uroczyste obchody setnej rocznicy śmierci Kilińskiego[26][27][28][29]. Dekonstrukcją mitów narosłych wokół postaci Kilińskiego zajęli się Dionizy Sidorski w wydanym w 1982 zbiorze esejów historycznych Nie znam takiego monarchy, będącym krytyczną biografią mistrza szewskiego[30][31] oraz Franciszek Paprocki w pierwszej naukowej biografii wydanej w 1970[32][33]. W 1971 ukazała się także skrócona biografia w serii biografii dla młodzieży PZWS pióra Haliny Winnickiej[34]. Biografia naukowa: Franciszek Paprocki 1970. Luźniejsze, popularnonaukowe i młodzieżowe: Winnicka, Głowacki, Sidorski. 1958: najpełniejsze wydanie krytyczne pamiętników (opr. Stanisław Herbst)[33]. [33] Krytyczny biogram: [35][36] Konferencja naukowa: [37][38] Do sprawdzenia: [39] Pomniki Przypisy ↑ Hinc 2013 ↓, s. 129-130. ↑ Hinc 2013 ↓, s. 135-136. ↑ Hinc 2013 ↓, s. 135. ↑ Hinc 2013 ↓, s. 128-129. ↑ Hinc 2013 ↓, s. 128, 136-137. ↑ Wincenty Pol, Historia szewca Jana Kilińskiego., Paryż: Bourgogne et Martinet, [ok. 1843] [dostęp 2017-08-16]. ↑ Hinc 2013 ↓, s. 131-132, 137-138. ↑ Hinc 2013 ↓, s. 137. ↑ Hinc 2013 ↓, s. 136-137. ↑ Gustaw Fiszer, Jan Kiliński szewc warszawski: obraz dramatyczny mieszczański w 5 aktach a 7 odsłonach, Lwów: Kornel Piller, 1878, OCLC 995628310 (pol.). ↑ Michał Bałucki, Kiliński: obraz historyczny w pięciu aktach, Kraków: Kurjer Polski, 1893, OCLC 823681242 [dostęp 2017-08-16] (pol.). ↑ Artur Oppman, Kiliński: 1794, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1919 [dostęp 2017-08-16]. ↑ Maria Gerson-Dąbrowska, Majster Kiliński: obraz sceniczny w 3-ech odsłonach, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1927, OCLC 749815462 (pol.). ↑ Włodzimierz Słobodnik, Jan Kiliński: poemat dramatyczny wierszem pisany w kwietniu 1944 r. w Uzbeskistanie w Ferganie, S. l.: Związek Młodzieży Wiejskiej RP, 1946, OCLC 836746478 [dostęp 2017-08-16] (pol.). ↑ Hinc 2013 ↓, s. 142. ↑ Karol Jan Nitman, Jan Kiliński: szewc pułkownik wojsk polskich w roku 1794: opowieść historyczna, Lwów: nakł. Macierzy Polskiej, 1909, OCLC 751142147 (pol.). ↑ Jerzy Głowacki, Sławomir Zientalski, Pułkownik z Szerokiego Dunaju: powieść historyczna z XVIII w., Łódź: Wydaw. Łódzkie, 1990, ISBN 83-218-0844-1, OCLC 834091028 (pol.). ↑ Felicja Boberska, Kościuszko i Kiliński, Lwów: Piller i Ska, 1893 [dostęp 2017-08-16]. ↑ Władysław Gindrich, Jan Kiliński i jego czasy, Izba Rzemieślnicza, 1936 (pol.). ↑ Ludwik Teodor Płosajkiewicz, Wincenty Pol, Jan Kiliński: piosenka na 1 lub 2 głosy z fortepianem, Warszawa: Komitet Obchodu Kilińskiego, [ok. 1924], OCLC 839150422. ↑ Henryk Mościcki, Jan Kiliński: szewc warszawski, pułkownik Wojsk Polskich, Londyn: Naczelny Komitet ZHP, 1944, OCLC 749738100 (pol.). ↑ Czesław Ksawery Jankowski, Bohaterowie polscy. Zbiorek 1: Stefan Czarniecki; Jan Kiliński; Tadeusz Kościuszko; Józef Poniatowski, Warszawa: Ziarno, 1906, OCLC 837176799 (pol.). ↑ Zofia Jaworska, Jan Kiliński rzemieślnik-bohater, Warszawa: K. Prószyński, 1920, OCLC 837251863 (pol.). ↑ Władysław Stanisław Reymont, Jan Kiliński, Jan Kiliński, szewc Warszawski i pułkownik wojsk polskich. Z "Insurekcyi" Reymonta z dodatkiem "Pamiętników Kilińskiego.", Henryk Mościcki (red.), Warszawa 1919, OCLC 753033606 [dostęp 2017-08-17] (pol.). ↑ Jan Kiliński, Władysław Stanisław Reymont, Jan Kiliński szewc warszawski i pułkownik wojsk polskich z "Insurekcyi" Wł. St. Reymonta z dodatkiem "Pamiętników Kilińskiego", Warszawa Skład Główny w "Księgarni Polskiej", 1919 [dostęp 2017-08-17] (pol.). ↑ Hinc 2013 ↓, s. 137-141. ↑ Daniel Warzocha, Obchody setnej rocznicy śmierci Jana Kilińskiego w Piotrkowie Trybunalskim i Radomsku w 1919 r. w świetle "Dziennika Narodowego", „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne.”, 2012, s. 231–237, ISSN 2081-2663, OCLC 912804933 (pol.). ↑ Paweł Józef Nowicki, Bohater narodowy - Jan Kiliński: w setną rocznicę zgonu, Warszawa: nakł. autora, 1919, OCLC 891261430 (pol.). ↑ Cz. K, Wincenty Pol, Władysław Stanisław Reymont, Jan Kiliński, szewc-pułkownik: na obchód setnej rocznicy zgonu bohatera, Poznań: Wydawn. Komitetu Obchodu Rocznicy Jana Kilińskiego, 1919, OCLC 13256670 (pol.). ↑ ↑ ↑ Franciszek Paprocki, Jan Kiliński: 1760-1819, Warszawa: Biuro Wydawnictw 1970, OCLC 69315586 (pol.). ↑ a b c Hinc 2013 ↓, s. 144. ↑ Halina Winnicka, Jan Kiliński, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1971, OCLC 803866834 (pol.). ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ Bibliografia Hinc This page is based on a Wikipedia article written by contributors (read/edit). Text is available under the CC BY-SA license; additional terms may apply. Images, videos and audio are available under their respective licenses. 17 kwietnia 1794 r. Jan Kiliński dowodził szturmem mieszkańców na rezydencję ambasadora Rosji. 19 kwietnia 1936 r. pomnik bohatera Powstania Kościuszkowskiego został uroczyście odsłonięty i z przerwami cieszy wzrok warszawiaków do dziś. Przypominamy dzieje niezwykłej postaci i monumentu, który też przechodził ciekawe koleje losu. Wielokrotnie bowiem zmieniał lokalizacje. „W panteonie polskich bohaterów narodowych doby I Rzeczypospolitej był jedynym, który nie mógł się wykazać szlacheckim czy arystokratycznym pochodzeniem. Był jedynym plebejuszem, który wysoko wspiął się po drabinie społecznego awansu, zdobywając znaczący stopień wojskowy i autorytet moralny, niekwestionowany u schyłku życia przez tak znaczące w dziejach narodu postacie jak Jan Henryk Dąbrowski czy Józef Zajączek. Wśród mas uchodził za autentycznego ludowego przywódcę, (...) wodza(...) Był zawsze postrzegany jako „symbol narodowej jedności i ponadklasowej solidarności." - zauważa prof. Jan Drozdowski. Zdolny fachura Jan Kiliński urodził się w 1760 roku w Trzemesznie, tu pobierał nauki w szkole parafialnej. Był 10. dzieckiem mistrza murarki i to on zapewne zaprowadził syna do warsztatu szewskiego, aby opanował zawód, który pozwoli mu się utrzymać w przyszłości. Po śmierci ojca w wypadku na budowie podczas renowacji trzemeszeńskiej świątyni, chłopak wyjechał do Poznania, gdzie terminował dalej w zakładzie prowadzonym przez jego brata Baltazara, mistrza szewskiego. Wkrótce sam nim został, a że miał talent do szycia butów, zyskał wierną klientelę. Ale już warszawską, bo w międzyczasie przeniósł się za chlebem do stolicy. Tu zaangażował się w działalność polityczną. Przywódca warszawskiego ludu W 1792 roku został wybrany jednym z 12 warszawskich radnych. Szybko stał się przywódcą ludu warszawskiego a w 1793 r. przyłączył się do spisku powstańczego. W dniach insurekcji warszawskiej w 17- 19 kwietnia 1794 r. stanął na czele mieszczaństwa i pospólstwa przyczyniając się do oswobodzenia stolicy, a zarazem rozszerzenia powstania kościuszkowskiego. Wkrótce sformował oddziały milicji mieszczańskiej, stał się także osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. 2 sierpnia 1794 r. został mianowany przez Tadeusza Kościuszkę pułkownikiem i upoważniony do wystawienia pułku piechoty oraz objęcia w nim nominalnego dowództwa. W czasie walk w obronie stolicy był dwukrotnie ranny. Pod koniec powstania został wysłany z misją do rodzinnej wielkopolski, gdzie go aresztowano. W grudniu 1794 roku Prusacy przekazali Kilińskiego Rosjanom, a ci z kolei umieścili go w twierdzy pietropawłowskiej. W trakcie pobytu w więzieniu pod namową Juliana Ursyna Niemcewicza napisał swoje pamiętniki. Z twierdzy wypuszczono Kilińskiego w 1796 roku. Do Warszawy wrócił rok później i został triumfalnie powitany przez mieszkańców. Obawiając się rewolty, władze carskie deportowały go na Wschód. Kiliński zamieszkał w Wilnie, gdzie dalej szył buty, a po pwnym czasie udało mu się wrócić do Warszawy. Tu zmarł 28 stycznia 1819 roku w swoim domu przy ul. Szeroki Dunaj. Pochowany został pod ściana kościoła na Powązkach Jego pogrzeb był wielką demonstracja patriotyczną. Niestety jego mogiła została zniszczona w czasie przebudowy świątyni. Pomnik bohaterskiego szewcaProjekt pomnika Jana Kilińskiego został wybrany podczas zamkniętego konkursu, ogłoszonego w 1931 r., a rozstrzygniętego dwa lata później. Odlew wykonano w 1935 w zakładzie "Braci Łopieńskich". Pierwotną lokalizacją pomnika był skwer na pl. Krasińskich na przeciwko kościoła garnizonowego (por. zdjęcie). Postać Kilińskiego wyrzeźbił Stanisław Jackowski. Ten absolwent krakowskiej ASP i historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim przed II wojną światową żył i tworzył w Warszawie. Jego autorstwa jest jedna z serii rzeźb "Tancerka", znajdująca się w Parku Skaryszewskim oraz figura "Chłopiec z krokodylem" - jej kopia zdobi środek placu Dąbrowskiego. W lutym 1942 r w odwecie za zdjęcie niemieckiej tablicy z pomnika Kopernika - pomnik KIlinskiego zdemontowany został przez Niemców i przetransportowany do Muzeum Narodowego. 11 lutego 1942 r. odkręcenia czterech śrub tablicy dokonał Maciej Aleksy Dawidowski, czyli "Alek", jeden z późniejszych bohaterów powieści "Kamienie na szaniec" Aleksandra Kamińskiego. Młody człowiek chciał w ten sposób uczcić rocznicę urodzin tego, co "wstrzymał słońce, ruszył ziemię". Chodziło zaś o tablicę od strony kamienicy Zamoyskich o treści DEM GROSSEN ASTRONOMEN NIKOLAUS KOPERNIKUS (Wielkiemu astronomowi Mikołajowi Kopernikowi), którą Niemcy prowokacyjnie przykryli polską MIKOŁAYOWI KOPERNIKOWI RODACY. Pomimo neutralnej treści tablicy, była odbierana jako akt germanizacji astronoma. Po tej akcji "Alek" zyskał nowy przydomek - "Kopernicki". Na tym jednak nie koniec, "Alkowi" bowiem udało się wyśledzić, dokąd Niemcy zawieźli zdemontowany pomnik Kilińskiego - z powieści "Kamienie na szaniec" dowiadujemy się, że ciężarówka z fragmentami monumentu jechała bardzo wolno, pozwalając na tropienie pojazdu. Okazało się, że Kiliński "wylądował" w Muzeum Narodowym. W kilka dni póżniej na murze Muzeum pojawił się napis "Jam tu, ludu W-wy, Kiliński Jan", który oczywiście wymalował "Alek", a po mieście w trakcie demontażu pomnika, jak i później krążył humorystyczny wierszyk, kończący się słowami: "Nad straconą kenkartą Kopernik się biedzi,Bo astronom zawinił, a szewc za to siedzi." W 1945 r. pomnik został ustawiony naprzeciwko Muzeum Narodowego, we wrześniu 1946 r. wrócił na plac Krasińskich, zaś w listopadzie 1959 r. został przeniesiony na Podwale. AKŁ/ Marian Drozdowski, Jan Kiliński (1760-1819). Przywódca „stanu trzeciego" Warszawy [w]: Zrodziła ich Ziemia Mogileńska, praca pod redakcją Czesława Łuczaka, Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec/ zdj. Wojskowa Agencja Fotograficzna powrót

pomnik jana kilińskiego w warszawie